'25.000 euro is een welkome budgetaanvulling'

Boehringer Ingelheim houdt dit jaar voor de twaalfde keer de verkiezing voor de European PRRS Research Award. Jaarlijks worden onderzoekers of wetenschappelijk opgeleide mensen in Europa die zich bezighouden met het virus dat het Porcien Reproductief en Respiratoir Syndroom (PRRS) veroorzaakt, gestimuleerd mee te dingen door onderzoeksvoorstellen in te dienen. Doel is om continu te werken aan het vergroten van de PRRS-kennis.

Een selectiecriterium voor het panel van onafhankelijke juryleden is de relevantie van de onderzoeken voor de praktijk. 'Titels van ingediende voorstellen klinken nogal eens ingewikkeld, maar ze voegen nieuwe kennis toe en de meerwaarde zal op een of andere manier op het boerenerf terechtkomen', zegt Martijn Steenaert van Boehringer Ingelheim. 'Dat vinden wij belangrijk. Daarom krijgen elk jaar drie Europese onderzoeksprojecten een bijdrage van 25.000 euro.'

PRRS-virustype 1

Dit betekent dat de vaccinproducent tot en met dit jaar alleen al in Europa 900.000 euro heeft verdeeld over 36 onderzoeken. Die onderzoeken zijn volgens Steenaert vooral gericht op het PRRS-virustype 1, omdat dat de algemeen voorkomende variant is op dit continent.

'In de Verenigde Staten organiseren we al langer jaarlijkse verkiezingen van PRRS-awards voor Amerika en Azië. Onderzoeken zijn daar voornamelijk gericht op het PRRS-virustype 2. En niet alle kennis van dat type is een-op-een te vertalen richting Europa. Bovendien is de bedrijfsstructuur in de varkenshouderij op die continenten heel anders.'

Zes Nederlandse projecten hebben 25.000 euro aan hun onderzoeksbudget kunnen toevoegen. 'Daarmee kunnen ze onafhankelijke kennis ontwikkelen zonder contract of resultaatverplichting', besluit Steenaert. 'Het is mooi als ze vertellen over hun onderzoek, dat mede mogelijk is gemaakt door ons.'

'Kennis en inzichten van ons pilotproject zie ik terug in de opstartfase van het nationale PRRS-plan'

'Wij ontvingen in 2021 als dierenartsenpraktijk Lintjeshof en Merefelt Livestock Diagnostics de PRRS-award. Daarmee konden we aan de slag met het testen van een maatregelenpakket voor systematische PRRS-bestrijding op Nederlandse bedrijven.'

'Bij tien zeugenbedrijven zijn we de ziekte gaan monitoren door onder meer jaarlijks drie keer bloedonderzoek uit te voeren bij dertig biggen voor het spenen en bij twintig biggen met een leeftijd van tien weken. Ook hebben we per bedrijf de sterke en zwakke punten in beeld gebracht met een biosecurity-check.'

'Op basis van die resultaten is een plan van aanpak op maat gemaakt. Van kleine aanpassingen als het wisselen van naalden bij het vaccineren, tot grote veranderingen als een knip tussen de biggen en de zeugen. PRRS is niet in een jaar te beheersen. Zo zie ik de ziekte nog veel bij jonge biggen. Het is nodig om meer te meten en processing fluids te benutten. PRRS blijft dagelijkse kost op bedrijven.'

Karien Koenders
Dierenarts bij Lintjeshof
Veterinair manager Merefelt

'Tot 15 procent van zeugenhouders heeft juiste mindset om het bedrijf PRRS-vrij te maken'

'De European PRRS Research Award heeft mijn onderzoeksvoorstel in 2022 een vliegende start bezorgd. Dat onderzoek ging over het toepassen van de theorie van John Hiatt en zijn Adkar-verandermodel bij zeugenhouders om PRRS aan te pakken.'

'Vaak zijn gedragsveranderingen nodig om daadwerkelijk stappen vooruit te kunnen zetten. Tijdens de interviews ontdekten we dat bij de meeste zeugenhouders in de basis de wil aanwezig is om op hun bedrijf vrij te worden van de virusaandoening. Toch volgde er vaak een 'ja, maar', ingegeven door bijvoorbeeld het gebrek aan kennis bij 70 procent van de geïnterviewden. Ook 'what's in it for me?' werd vaak als reden opgevoerd om achterover te blijven leunen.'

'Tegelijkertijd hebben we de oplossing gezien om beweging te krijgen: communiceren met veehouders en hun personeel en hen informeren. PRRS-vrij worden is mogelijk. Daar ligt een taak voor de dierenarts en andere erfbetreders.'

Diedrich Hendrickx
Varkensdierenarts
DAC ZuidOost

'Doel: beter advies PRRS-vaccinatie en biosecurity geven met analyses PRRSv-genoom'

'Blij ben ik zeker met de mooie financiële bijdrage die ik in 2024 heb ontvangen voor het project 'Impact - Introductie of Mutaties van PRRSv? Advies voor Controle met behulp van geavanceerde geneTische analyses'. Praktisch gezien betekent het dat ik samen met Royal GD de interpretatie van sequentiegegevens van de verschillende PRRSv1-stammen verder ga verfijnen.'

'Er is een enorme genetische variatie, want een PRRSv-stam kan muteren, maar ook recombineren met andere veld- of vaccinstammen. Op basis van een klein stukje sequentie van PRRSv wordt bepaald of er vaccin- of veldvirus aanwezig is.'

'Door een groter stukje te sequencen en nieuwe analysemethodes te gebruiken, kunnen we beter begrijpen of er werkelijk enkel een vaccinstam aanwezig is of dat er toch een of meer veldstammen rondgaan. Daardoor kunnen we varkenshouders beter adviseren over de vaccinatiestrategie en de interne en externe biosecurity op hun bedrijf.'

Marina Meester
Universitair docent
Faculteit Diergeneeskunde